Od stycznia 2024 roku w Czechach obowiązuje nowy taryfikator mandatów drogowych, największe podwyżki dotyczyły grzywien za przekroczenie dozwolonej prędkości. Zmieniły się również zasady przyznawania punktów karnych – za dwa poważne wykroczenia kierowca traci prawo jazdy. Ile wynoszą mandaty w Czechach, kiedy można je dostać i jak zapłacić? Sprawdź, co warto wiedzieć przed podróżą.
Celem zmian wprowadzonych przez nowelizację Prawa o ruchu drogowym była próba zwiększenia bezpieczeństwa na czeskich drogach. Nowe przepisy to przede wszystkim zaostrzenie kar finansowych oraz uproszczenie i zaktualizowanie systemu punktów karnych (3 progi punktowe zależne od wagi popełnionego wykroczenia). Przekroczenie limitu 12 punktów oznacza utratę prawa jazdy, wystarczą więc dwa wykroczenia po 6 punktów, by kierowca został pozbawiony możliwości prowadzenia pojazdów. W Czechach najczęściej wystawiane są mandaty za nadmierną szybkość, jednak kierowca zostanie ukarany za korzystanie z telefonu podczas jazdy, nieustąpienie pierwszeństwa, niewłaściwe przewożenie dzieci, nieprawidłowe parkowanie czy brak zapiętych pasów bezpieczeństwa.
Mandaty w Czechach – przekroczenie prędkości
W Czechach, podobnie jak w całej Europie, do najczęściej popełnianych wykroczeń drogowych należy przekroczenie prędkości. Aby uniknąć mandatu, należy zwrócić uwagę na obowiązujące limity prędkości, zależne od rodzaju drogi:
- w terenie zabudowanym – 50 km/h;
- poza obszarem zabudowanym – 90 km/h;
- drogi ekspresowe – 110 km/h;
- autostrady – standardowo 130 km/h, planuje się jednak podniesienie limitu do 150 km/h na wybranych odcinkach (złamanie nowego limitu prędkości będzie jednak bardzo surowo karane).
Mandaty za przekroczenie prędkości w terenie zabudowanym
Przekroczenie maksymalnej prędkości w terenie zabudowanym skutkuje nałożeniem kary finansowej. Jej wysokość zależy od tego, o ile kierowca przekroczył limit:
- mniej niż 10 km/h – mandat karny w wysokości 1 500 CZK (do negocjacji), mandat administracyjny w wysokości 2 000-5 000 CZK;
- o 10-19 km/h – mandat karny w wysokości 1 500-2 000 CZK, mandat administracyjny 2 000-5 000 CZK;
- o 20-39 km/h – grzywna nałożona mandatem karnym 2 500-3 500 CZK, kara administracyjna 4 000-10 000 CZK;
- o 40 km/h i więcej – mandat w przedziale 7 000- 25 000 CZK.
Za przekroczenie prędkości nakładane są także punkty karne – 2, 4 lub 6. Karniaki nie wpadną na konto kierowcy, który przekroczy limit o mniej niż 10 km/h.
Mandaty za przekroczenie prędkości poza terenem zabudowanym
Kary za przekroczenie prędkości poza terenem zabudowany są podobne do tych za zbyt szybką jazdę w terenie zabudowanym – inne są jedynie przedziały prędkości:
- o mniej niż 10 km/h – mandat karny w wysokości 1 500 CZK (do negocjacji), mandat administracyjny w wysokości 2 000-5 000 CZK;
- o 10-29 km/h – mandat karny w wysokości 1 500-2 000 CZK, mandat administracyjny 2 000-5 000 CZK;
- o 30-49 km/h – grzywna nałożona mandatem karnym 2 500-3 500 CZK, kara administracyjna 4 000-10 000 CZK;
- powyżej 50 km/h – mandat w przedziale 7 000- 25 000 CZK.
Ważne! Złamanie ograniczenia prędkości o 40 km/h w terenie zabudowany lub o 50 km/h poza terenem zabudowanym może skutkować zakazem prowadzenia pojazdów na okres 6-18 miesięcy.
Mandaty w Czechach za inne wykroczenia drogowe
Choć zbyt szybka jazda jest najczęstszą przyczyną karania kierowców, lista przewinień, za które prowadzący otrzyma mandat, jest znacznie dłuższa:
- naruszenia zakazu wyprzedzania – 4 500-5 500 CZK, 7 000-25 000 CZK, w postępowaniu administracyjnym;
- przejazd na czerwonym świetle – 4 500-5 500 CZK, 7 000-25 000 CZK, w postępowaniu administracyjnym;
- niezatrzymanie się na znaku STOP – 4 500-5 500 CZK, 7 000-25 000 CZK, w postępowaniu administracyjnym;
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – 2 500-3 500 CZK, kara administracyjna 4 000-10 000 CZK;
- niezatrzymanie pojazdu przed przejściem dla pieszych – 2 500-3 500 CZK, kara administracyjna 4 000-10 000 CZK;
- korzystanie z telefonu podczas prowadzenia auta – 2 500-3 500 CZK, kara administracyjna 4 000-10 000 CZK;
- jazda bez pasów bezpieczeństwa, przewożenie dziecka bez fotelika – 1 500-2 000 CZK, kara administracyjna 2 000-5 000 CZK;
- prowadzenie pojazdu niesprawnego technicznie – 2 500-3 500 CZK, mandat administracyjny 4 000-10 000 CZK;
- nieprawidłowe parkowanie – do 1 500 (do negocjacji), administracyjnie 2 000-5 000 CZK;
- parkowanie na miejscu dla osoby niepełnosprawnej – 2 500-3 500 CZK, administracyjnie 4 000-10 000 CZK;
- brak ważnego badania technicznego – 2 500-3 500 CZK, kara administracyjna 4 000-10 000 CZK;
- odmowa poddania się badaniu na obecność alkoholu i innych substancji uzależniających – 25 000-75 000 CZK;
- nieuprawnione użycie świateł ostrzegawczych – 7 000-25 000 CZK;
- naruszenie zakazu zatrzymywania lub postoju – do 1 500 CZK, administracyjnie 2 000-5 000 CZK;
- niestosowanie się do znaków zakazu lub nakazu – 7 000-25 000 CZK;
- „12 punktów dla „cudzoziemca” + prowadzenie pojazdu w okresie zakazu dla cudzoziemca” – 25 000-75 000 CZK.
Ważne! Wysokość grzywny może zostać podwojona, jeżeli wykroczeniu towarzyszy spowodowanie kolizji.
Mandaty drogowe w Czechach za prowadzenie pod wpływem alkoholu
Za powadzenie samochodu pod wpływem alkoholu nie nakłada się mandatu karnego, a mandat administracyjny. Jego wysokość waha się w przedziale 7 000-25 000 CZK. Dodatkowo kierowca otrzymuje 6 punktów karnych (gdy zawartość przekroczy 0,3 promila). Zostanie też ukarany zakazem prowadzenia pojazdów na okres 6-18 miesięcy.
Dużo surowiej karana jest odmowa poddania się badaniu na obecność alkoholu i innych substancji uzależniających. Kierowca dostanie mandat administracyjny w wysokości 25 000-75 000 CZK i 6 punktów karnych. Dodatkowo otrzyma zakaz prowadzenia pojazdów na okres 18-36 miesięcy.
Mandaty w Czechach – jak wyglądają, jak zapłacić?
Mandat z Czech możesz otrzymać pocztą, może też zostać wystawiony na miejscu podczas kontroli. Mandaty, które kierowcy znajdują w skrzynkach, dotyczą zwykle przekroczenia prędkości zarejestrowanego przez fotoradar – jest do wezwanie do zapłaty (żądanie uiszczenia mandatu) wraz ze zdjęciem z fotoradaru (dowód popełnienia wykroczenia). Czeskie organy ścigania muszą mieć niezbite dowody wykroczenia. Mandat powinien być przetłumaczony na język polski.
Ważne! Czeska policja przesyła mandaty do dwóch lat od dnia wykroczenia (to maksymalny czas). Najczęściej kierowcy otrzymują wezwanie do zapłaty w czasie od kilku tygodni do 3 miesięcy. Termin płatności takiego mandaty wynosi zazwyczaj 15 dni.
W przypadku braku płatności mandatu, do polskiego sądu zostaje złożony wniosek w celu wyegzekwowania należności. Jeśli sąd zasądzi należność, nastąpi jej egzekucja przez komornika lub urząd skarbowy.
Jak zapłacić czeski mandat?
Jeśli wykroczenie drogowe zostało zarejestrowane przez fotoradar czy odcinkowy pomiar prędkości, czeskie służby wyślą mandat na adres zameldowania właściciela pojazdu. Ten powinien bezwzględnie uiścić należność. Może to zrobić na kilka sposobów:
- wykonując przelew na konto urzędu czeskiego wskazane na mandacie; opłacają mandat, należy podać jego numer referencyjny. Wykonując przelew międzynarodowy, zaleca się skorzystanie z opcji opłaty OUR (wszystkie koszty zlecenia pokrywa zleceniodawca);
- wybierając płatność online za pośrednictwem odpowiednich platform płatniczych (linki do nich można znaleźć w przesłanej korespondencji).
Mandat otrzymany w trakcie kontroli drogowej opłaca się zazwyczaj na miejscu, u funkcjonariusza. Można zapłacić gotówką lub kartą, jeśli radiowóz wyposażony jest w terminal płatniczy.
Ważne! Szczegółowych instrukcji na temat zapłaty mandatów udzielają czeskie urzędy celne.
Mandat z Czech – konsekwencje nieopłacenia
Za opóźnienie w płatności mandatu doliczane są odsetki oraz dodatkowe opłaty, zatem wysokość kary może znacznie wzrosnąć. Co więcej, czeskie organy ścigania mogą wysyłać monity. W skrajnych przypadkach dochodzi też do wszczęcia postępowania egzekucyjnego – czeskie władze mogą podjąć współpracę z polskimi organami ścigania w ramach międzynarodowych umów o ściąganiu należności z mandatów. Postępowanie sądowe oznacza dla dłużnika dodatkowe koszty.
Kierowca, który nie zapłacił mandatu musi też liczyć się z tym, że podczas następnej wizyty w Czechach spotkają go konsekwencje – zatrzymanie pojazdu do czasu uregulowania należności lub nałożenie dodatkowej kary pieniężnej. Podczas kontroli drogowej czeskie służby mają możliwość zweryfikować, czy na koncie kierowcy nie ma niezapłaconych mandatów.
Ważne! Jeśli od razu nie uregulujesz zaległych mandatów, funkcjonariusz może zatrzymać tablicę rejestracyjną lub uniemożliwić dalszą podróż, stosując całkowite unieruchomienie pojazdu (służby zakładają blokadę koła pojazdu).
Mandaty w Czechach – czy się przedawniają?
W przypadku pospolitych wykroczeń drogowych mandat ulega przedawnieniu po roku od momentu popełnienia wykroczenia. Nawet jeśli bieg przedawnienia zostanie przerwany, nie może być dłuższy niż 3 lata. Organ administracyjny ma obowiązek:
- wszcząć postępowanie w ciągu roku od momentu popełnienia wykroczenia;
- wydać decyzję w ciągu roku od momentu wszczęcia postępowania;
- jeżeli ją wyda, organ odwoławczy ma również rok na wydanie decyzji pod rygorem przedawnienia.
Dla sprawcy wykroczenia oznacza to zarejestrowanie tych trzech czynów. Jeżeli pomiędzy nimi upłynie rok, wykroczenie ulega przedawnieniu.
Czy od mandatu z Czech można się odwołać?
Jeśli po powrocie z podróży, przyjdzie mandat, a ty nie zgadzasz się z nałożoną karą, możesz się odwołać. Przede wszystkim jednak musisz dokładnie przeanalizować dokument, sprawdzić dane, zapoznać się z wysokością kary, okolicznościami. Należy upewnić się, że dane są poprawne. Istotny jest też termin odwołania – pismo powinno zawierać pouczenie o prawie do złożenia odwołania i czasie, w jakim należy to zrobić.
Kolejnym krokiem powinno być przygotowanie odwołania, które należy napisać w języku czeskim lub angielskim. W piśmie musi się znaleźć:
- imię i nazwisko kierowcy;
- adres zamieszkania, numer telefonu, adres e-mail;
- numer mandatu i data wystawienia;
- uzasadnienie odwołania;
- dowody na poparcie uzasadnienia nieważności mandatu.
Odwołanie należy wysłać na adres organu wystawiającego – znajduje się on na blankiecie mandatu. Najlepiej wysłać pismo listem poleconym za potwierdzeniem odbioru, by mieć pewność, że dokument został dostarczony.
Kierowcy pozostaje poczekać na odpowiedź. Instytucja może też skontaktować się, by poprosić o uzupełnienie danych. Trzeba pamiętać, że złożenie odwołania nie oznacza anulowania mandatu.
Pamiętaj! Złożenie odwołania zawiesza mandat na czas wydania wyroku.
Mandaty a system punktów karnych
Od 1 stycznia 2024 roku w Czechach obowiązuje nie tylko zaktualizowany taryfikator mandatów, ale też taryfikator punktów karnych. Każdy kierowca ma taki sam limit punktów (12), po którego przekroczeniu ma zatrzymywane prawo jazdy. Uprawnienia są zabierane na określony czas, zależny od rodzaju i wagi wykroczenia.
W Czechach obowiązuje 3 stopniowy system punktów karnych – kierowca może za wykroczenie dostać 2,4 lub 6 punktów.
Maksymalna liczba punktów karnych przewidziana jest za najcięższe wykroczenia drogowe:
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu;
- nieprawidłowe wyprzedzanie pojazdów;
- przejazd na czerwonym świetle;
- wjazd na przejazd kolejowy, gdy jest to zabronione;
- prowadzenie pod wpływem alkoholu (stężenie przekracza 0,3 promila);
- przekroczenie prędkości o 50 km/h i więcej;
- przekroczenie prędkości o 40 km/h i więcej w terenie miejskim;
- cofanie, jazda w kierunku przeciwnym na autostradzie.
Za korzystanie z telefonu podczas jazdy kierowca dostanie 4 punkty karne, podobnie za opuszczenie miejsca kolizji czy wypadku. 2 punkty grożą np. za zaparkowanie na miejscu dla inwalidy czy niezatrzymanie pojazdu przed przejściem dla pieszych.
Ubezpieczenie do Czech
W Czechach honorowane jest polskie ubezpieczenie OC. Przed wyjazdem warto sprawdzić jego ważność. Jednocześnie dobrze jest pomyśleć o rozszerzeniu ochrony o autocasco czy assistance. Polisy takie przydadzą się w razie kolizji, awarii w drodze, a nawet kradzież samochodu.
Ubezpieczenie OC chroni przed finansowymi konsekwencjami szkód wyrządzonych osobom trzecim, oznacza to, że kierowca nie zapłaci z własnej kieszeni. Jeśli jednak to jego samochód będzie wymagał naprawy, nieodzowne będzie AC. Assistance z kolei będzie wsparciem w razie awarii – zapewni naprawę na miejscu, holowanie czy pomoc w kontakcie z czeskimi służbami.
Jeśli szukasz odpowiedniego produktu na wyjazd do Czech, skorzystaj z kalkulatora OC i AC. Podaj informacje na temat pojazdu, wpisz swoje dane, a otrzymasz kilkanaście ofert od najbardziej znanych ubezpieczycieli. Wybraną polisę zakupisz online.
Wybierając się do Czech, pamiętaj o przestrzeganiu przepisów – upewnij się, jakie limity prędkości obowiązują na danym odcinku drogi, gdzie możesz parkować. Przepisowa jazda pozwoli uniknąć problemów i niepotrzebnych wydatków.
